دعای مسیحی: فکورانه و نه مکانیکی

مسیح مشاهده می کرد که بعضی از مردم، به خصوص رهبران مذهبی یهود، دوست داشتند خود را «مقدس» نشان دهند. نمازگزاردن در انظار عمومی یکی از راه های جلب توجه مردم بود. اما عیسی تشخیص داد که عمل آن ها کاملا ریاکارانه است. لذا مسیح تعلیم داد که ذات دعا آن کلماتی نیست که در دعا گفته می شود (یا نحوه بیان و محل دعا)، بلکه داشتن رابطه با خدا است. مسیح به شاگردانش علیه ریاکاری در هنگام دعا هشدار داد. هنگام دعا کردن، آن ها نباید در محل های عمومی عمدا خود را در معرض دید دیگران قرار دهند تا سایرین آن ها را در حال دعا کردن ببینند. به عبارت دیگر، مسیح می گوید که ما می توانیم انسان های تماشاگر را فریب دهیم. تماشاگران می توانند با نمایش ما گول بخورند. ما می توانیم آنان را طوری فریب دهیم که بپندارند دعای ما اصیل و راستین است، در حالی که تمام این ها را محض نمایش انجام می دهیم. اما خدا را نمی توانیم فریب دهیم. زیرا او به قلب ما نگاه می کند. به همین دلیل است که وقتی کاری را فقط به خاطر دیدن مردم انجام می دهیم، ارزشش را پایین می آوریم، اما وقتی آن را برای دیدن خدا انجام می دهیم، ارزش آن را غنایی بیشتر می بخشیم. بنابراین، تماشاگر را ما انتخاب می کنیم: اگر انسان را به عنوان تماشاگر انتخاب کنیم، اصالت مسیحی مان را از دست می دهیم. اگر تماشاگر نمایش خودمان باشیم، باز همین اتفاق خواهد افتاد. نکته مهم این نیست که ما در چه محلی دعا می کنیم، بلکه موضوع مهم این است که چرا دعا می کنیم: مردم ما را ببینند یا خدا دعای ما را بشنود.
البته این به آن معنا نیست که باید فقط به طور خصوصی و در تنهایی دعا کنیم. دعا کردن به همراه ایمانداران مسیحی، خوب و ضروری است. به عنوان مثال، در کتاب اعمال رسولان می خوانیم که ایمانداران کلیسای اولیه برای دعای دسته جمعی گرد هم می آمدند. هدف این است که چه با ایمانداران و چه به تنهایی، باید به هنگام دعا فقط به خدا بنگریم، نه این که سعی کنیم توجه دیگران را در دعای خود جلب کنیم.
در انجیل متی فصل ششم آیه هفتم، مسیح به اشتباه دیگری که مردم به هنگام دعا مرتکب می شوند، اشاره می کند. آن ها فکر می کنند که برای دریافت پاسخی از خدا باید به طریق خاصی دعا کنند. مثلا باید کلمات خاصی را به کار برند یا به مدت طولانی یا در مکانی خاص دعا کنند. چنین چیزی ضروری نیست. خدا بر حسب ایمان ما به دعای مان پاسخ می دهد، نه بر حسب کلمات و یا مکانی که برای دعا انتخاب کرده ایم.
بدین سان،عیسی همواره پیروان خود را فرا می خواند تا به مرتبتی فراتر از اطرافیان شان برسند، خواه این اطرافیان مذهبی باشند، خواه غیر مذهبی. در فصل های پنجم تا هفتم انجیل متی، مسیح تاکید می فرماید که بر خلاف روش های جاری در جامعه غیر مسیحی، عدالت مسیحی باید افزون تر باشد (چرا که مربوط به درون متحول شده توسط خداوند است)، محبت مسیحی باید گسترده تر باشد (چرا که دشمنان را نیز شامل می گردد) و دعای مسیحی نیز باید عمیق تر باشد (چرا که صمیمانه و فکورانه است). آنچه عیسی محکوم می کند، هر دعایی است که فقط حرف و زبان باشد، بدون دخیل شدن فکر و قلب در آن (مکانیکی). این نوع دعاها تبدیل می شوند به جملات از قبل حفظ شده با اصطلاحات فنی مذهبی، در حالی که فکر شخص در جای دیگری سیر می کند. به طور خلاصه، عیسی پیروان خود را از هر دعایی بر حذر می دارد که در آن دهان بدون دخالت فکر کار می کند. همین اشتباه، مانع می شود تا شخص با خدا دوست و صمیمی شود. دعا در واقع ملاقات با خدا است. او می خواهد برکات نامحدودی به ما ببخشد. کاری که باید بکنیم، این است که نه فقط دعا با دخالت فکر و قلب باشد، بلکه درخواست ما نیز توام با ایمان باشد.